پیچ کاری و میخ کاری چوب در انواع صنایع چوبی کشور به خصوص در حرفه نجاری کاربرد دارد. بعضی پیچ کاری و میخ کاری‌های چوب را می‌توان از طریق نمای بیرونی سازه انجام داد اما برخی دیگر را نیاز است در درون سازه و برای بالا بردن استحکام سازه چوبی انجام شود.
از محبوب‌ترین انواع پیچ‌ها که در حرفه‌ی نجاری توانسته به عنوان پرکاربردترین ابزار شناخته شود و در مقایسه با سایر پیچ‌ها بهترین عملکرد را داشته باشد، پیچ‌های چوبی می‌باشند. معمولاً از پیچ‌های چوبی برای متصل کردن قطعات چوبی استفاده می‌شود، این پیچ‌ها در مدل و جنس‌های مختلفی تولید و عرضه می‌شوند. در ادامه مقاله پرسال به بررسی نحوه صحیح پیچ کاری و میخ کاری می‌پردازیم.
مزایای استفاده از پیچ
- پیچ‌های چوبی در برابر فشار مقاومت بسیار بالایی دارند.
- پیچ‌ها گزینه مناسبی برای اتصال دادن صفحه‌های چوبی سنگین به هم هستند.
- پیچ‌ها در برابر زنگ‌زدگی مقاومت بالاتری از میخ‌ها دارند.
- پیچ‌های چوبی انواع مختلف و در اندازه‌های مناسب برای انجام هر کاری در بازار وجود دارند.
- این نوع پیچ‌ها در برابر پوسیدگی مقاومت بالایی از خود نشان می‌دهند.
نحوه صحیح پیچ کاری چوب
1- استفاده کردن سوراخ راهنما در هنگام پیچ کاری
برای اینکه به‌طور دقیق چوب را پیچ کاری کرد، بهتر است از روش سوراخ راهنما کمک گرفت. سوراخ راهنما شرایطی را فراهم می‌کند که پیچ بتواند کاملاً به طور مستقیم درون چوب قرار گیرد. برای ایجاد سوراخ راهنما از یک مته سایز کوچک استفاده می‌شود.
البته ناگفته نماند سوراخ راهنما به جنس چوب بستگی دارد. طوری که در مورد چوب‌هایی که جنس سختی دارند از مته‌های سایز بزرگ‌تر کمک گرفته می‌شود. در مواردی دیگر برای مقاومت بیشتر بین دو قطعه چوب می‌توان از چسب چوب استفاده نمود به این صورت که قبل از پیچ کاری در داخل سوراخ راهنمای ایجاد شده مقداری چسب چوب ریخت.
2- سایز مناسب پیچ چوب
هنگام متصل کردن دو قطعه چوب حتماً باید از پیچ مناسب استفاده شود و هر قدر که دو تکیه چوب ضخامت بیشتری داشته باشند، پیچ‌های مورد استفاده نیز باید سایز بزرگ‌تری داشته باشند. برای انتخاب سایز مناسب پیچ باید ضخامت دو قطعه چوب را اندازه‌گیری کنید و سپس پیچی حدود چهار میلی‌متر کمتر از ضخامت کل دو قطعه چوب انتخاب کنید تا به راحتی بتواند در چوب نفوذ کرده و دو قطعه محکم در کنار هم نگه داشته شود.
شاید برخی این تصور را داشته باشند که هر چقدر سایز پیچ بزرگ‌تر استحکام بین قطعه چوب بیشتر است، اما باید این نکته را در نظر گرفت که اگر پیچ بزرگ‌تر از ضخامت چوب استفاده شود، ممکن است موجب آسیب و بیرون آمدن پیچ از قسمت دیگر چوب شود.
3- پیچ کاری از طریق صابون
پیچ کاری به کمک صابون، یکی از روش‌های پیچ کاری انواع چوب سخت است. چوب‌های سخت به دلیل جنسی که دارند، نفوذ پیچ به سختی در آن انجام می‌شود به همین دلیل با آغشته کردن بدنه پیچ به صابون این امکان فراهم می‌شود که پیچ راحت‌تر به داخل چوب نفوذ نماید و همچنین سبب می‌شود هنگام پیچ کاری چوب دچار شکستگی نشود و کار با ابزار نجاری آسان‌تر خواهد بود.
4- سفت کردن پیچ‌های چوب
ممکن است بعد از گذشت مدتی پیچ‌های چوب شل شوند و از جای خود کنده شوند، به عبارت دیگر اصطکاکی که از جابه‌جایی و حرکت با گذشت زمان رخ می‌دهد منجر به بیرون‌زدگی پیج از چوب خواهد شد. برای جلوگیری از بروز این مشکل قبل از استفاده از پیچ به کمک چکش سرپیچ‌ها خم کرده و سپس از آن‌ها استفاده نمایید. با این ترفند به‌مرور زمان پیچ‌ها شل نمی‌شوند و استحکام سازه چوبی نیز بالا می‌رود.
5- استفاده نکردن از پیچ‌های زنگ زده
به طور معمول پیچ‌های چوب زنگ نمی‌زنند اما ممکن است برخی پیچ‌ها به مرور زمان دچار زنگ‌زدگی شوند و این امر باعث شود استحکام سازه چوبی نیز پایین بیاید به همین دلیل برای جلوگیری از آسیب به چوب بهتر است پیچ را از سازه بیرون کشید که این کار برای برخی‌ها کار دشواری است اما برای این کار می‌توان از هویه کمک گرفت.
ابتدا نوک پیچ را به کمک هویه گرم کنید و سپس منتظر سرد شدن آن شوید و بعد از آن پیچ زنگ‌زده به‌راحتی بیرون کشیده می‌شود و می‌توان پیچ جدید را جایگزین کرد.
میخ کاری چوب
میخ از جمله وسایل قدیمی مورد استفاده در صنعت چوب است که از گذشته تا به امروز انواع مختلف میخ وارد صنعت چوب و نجاری شده و فعالیت در این حوزه را راحت‌تر کرده است. گفته شده برای آن که دو قطعه چوب در کنار یکدیگر تحت فشار جانبی قرار گیرند، میخ بهترین گزینه برای اتصال آن‌ها است. در واقع مشتری می‌تواند با توجه به نیاز خود میخ مناسب کار را انتخاب کند همچنین برخی میخ‌ها امروزه نیاز به چکش‌کاری ندارند و کار با آن‌ها سریع‌تر است.
مزایای میخ کاری چوب
- میخ‌ها قیمت ارزان‌تری نسبت به پیچ‌ها دارند.
- استفاده از میخ‌ها سریع‌تر و راحت‌تر از پیچ‌ها است.
- می‌توان از میخ در نمای بیرونی سازه چوبی استفاده کرد.
- میخ‌ها به دلیل مقاومت برشی بالایی که دارند بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- در سازه‌های چوبی سبک میخ گزینه مناسب‌تری از پیچ است.
- میخ به نسبت پیچ از انعطاف‌پذیری بالایی برخوردار است.
- میخ در صورت خم‌شدگی به‌راحتی به حالت اول خود باز می‌گردد.
انواع میخ نجاری در صنعت چوب
- میخ سر پهن
این میخ‌ها از جمله قدیمی‌ترین و پرکاربردترین میخ‌ها در صنعت چوب هستند. میخ سرپهن قطر سر میخ دو برابر قطر میله آن است و در سازه‌های قدیمی چوبی در گذشته بیشترین کاربرد را داشته‌اند.
- میخ بی‌سر
زمانی که نجار بخواهد دو قطعه چوبی را به گونه‌ای به یکدیگر متصل کند که سر میخ مشخص نباشد، از میخ بی‌سر استفاده می‌کند.
- میخ حلقه‌ای
از این میخ‌ها به دلیل مقاومت بالایی که در برابر فشار دارند، برای متصل کردن سازه‌های سنگین استفاده می‌شود. نیمی از این میخ به صورت حلقه‌های رو به پایین هستند و بعد از استفاده در چوب به سختی امکان خارج کردن از چوب را دارد. میخ حلقه‌ای را می‌توان در زمینه اتصال زیرسازی کف، دیوار چوبی و سقف استفاده نمود.
- میخ مارپیچ
از این میخ‌ها در صنعت کابینت سازی به خصوص ام دی اف بیشترین استفاده را می‌کنند که این میخ‌ها بدنه‌ای مارپیچی و دارای نوک‌تیز و جنس فولادی هستند و مناسب برای استفاده در چوب‌های جنس سخت است. نوک تیز این نوع میخ‌ها پس از آن که داخل چوب قرار می‌گیرد با گذشت چند ساعت به خوبی فضای خالی را پر می‌کند.
- میخ‌های سوزنی یا شانه‌ای
میخ‌های سوزنی نوع جدیدی از میخ‌ها هستند که به دلیل مقاومت بالایی که دارند در ساخت قطعات سنگین چوبی از قبیل تخت، کمد، کابینت و… کاربرد دارند. این میخ‌ها در سایز و اندازه‌های مختلفی وجود دارند و به کمک دستگاه‌های مخصوصی به سازه چوبی شلیک می‌شوند. میخ‌های سوزنی یا شانه‌ای برای نصب قطعات چوبی و ام دی اف بهترین گزینه می‌باشد.
- میخ دو سر
از این میخ برای متصل کردن موقتی قطعات چوبی استفاده می‌شود. نحوه استفاده از این میخ به این گونه است که تا قسمت سر دوم آن وارد چوب می‌کنند و هر وقت نیاز باشد با قسمت میخ کش چکش از طریق سر اول میخ، میخ را از سازه جدا می‌نمایند. این نوع میخ‌ها برای قالب‌های چوبی بتن‌ریزی مناسب است.
انواع اتصالات چوبی به کمک میخ
- اتصال لب به لب چوب
این نوع اتصال به صورت عمودی، لب به لب و از طریق میخ چوبی و چسب انجام می‌شود و به عنوان ساده‌ترین روش برای اتصالات چوبی شناخته می‌شود؛ به عبارت دیگر در حرفه‌ی نجاری این روش برای اتصال سریع چوب‌ها بیشترین استفاده را دارد. ناگفته نماند که این اتصال برای حاشیه درب و پنجره کاربرد دارد
- اتصال بیسکویتی چوب
برای به‌کارگیری اتصال بیسکویتی چوب به دو ابزار بیسکوییت چوبی و یک دستگاه بیسکوییت زن نیاز است. برای اتصال محکم‌تر دو قطعه چوبی می‌توان شکافی در دو سازه چوبی ایجاد کرد و پس از آن چوب را بر روی محل مورد نظر ریخته و بیسکوییت چوبی را داخل آن قرار داد و از طریق آن دو قطعه چوب را به هم متصل کرد. معمولاً از اتصال بیسکویتی برای متصل کردن تخته‌های سه لایه و تخته‌های مهندسی استفاده می‌شود.
- اتصال میتر چوبی
نام دیگر اتصال میتر، اتصال فارسی است که از این نوع اتصال برای ساخت انواع پنجره و درب‌های چوبی و انواع سازه‌های چهارگوش استفاده می‌شود. در اتصال میتر یا فارسی نیاز است سر قطعات چوبی به شکل چهل و پنج درجه برش داده شوند و سپس به کمک چسب و میخ به هم متصل شوند.
سؤالات متداول
- استفاده از پیچ برای اتصالات چوبی چه مزایایی دارد؟
امکان متصل کردن صفحه‌های سنگین به یکدیگر و جلوگیری از پوسیدگی و زنگ‌زدگی از مزیت‌های استفاده از پیچ است.
- نحوه صحیح پیچ کاری چوب چگونه است؟
برای پیچ‌کاری درست چوب در ابتدا باید از سوراخ راهنما برای مستقیم قرار دادن پیچ استفاده کرد؛ سپس سایز مناسب را انتخاب کرد و در ادامه بدنه چوب را به صابون برای پیچ کاری بهتر آغشته کرد و در انتها پیچ‌ها را سفت کرد.
- مزیت‌های استفاده از میخ برای ایجاد اتصالات چه هستند؟
قیمت پایین‌تر، به‌کارگیری سریع و راحت‌تر، انعطاف‌پذیری خوب و مقاومت برشی بالا از مزیت‌های به‌کارگیری میخ برای انجام اتصالات می‌باشند.
- انواع میخ نجاری را نام ببرید؟
میخ سر پهن، میخ بی‌سر، میخ حلقه‌ای، میخ مارپیچ، میخ‌های سوزنی یا شانه‌ای از انواع میخ نجاری در صنعت چوب است.
- انواع اتصالات چوب به وسیله میخ را نام ببرید؟
اتصال لب به لب چوب، اتصال بیسکوییتی و اتصال میتر (فارسی) انواع اتصالات چوبی به کمک میخ است.
سلام میخواستم بدونم آیا میتونم از تخته نراد برای ساخت جاگلدونی استفاده کنم و راحت میشه پیچ و میخ زد و اینکه آیا مقاومت داره این چوب؟
سلام مهرداد عزیز
بله چوب نراد مناسب این کار هست.
ولی اگر قرار است چوب وزن زیادی رو تحمل کند بهتره از چوب یولکا استفاده کنی.