اگر از آن دسته افرادی باشید که قبل از خرید هر محصول خوراکی و نوشیدنی به فهرست مواد تشکیل‌دهنده آن نگاه می‌کنند، پس حتماً بارها نام اسید فسفریک را دیده‌اید. اسید فسفریک خوراکی همان‌طور که از نامش پیداست در محصولات خوراکی و در ترکیب با مواد دیگر استفاده می‌شود. در این صورت احتمالاً این سؤال برایتان پیش آمده است که تفاوت اسید فسفریک خوراکی و صنعتی چیست؟ اگر این پرسش را دارید، خیالتان راحت باشد که وارد مقاله درستی شده‌اید، چون می‌خواهیم در ادامه تفاوت این 2 شکل اسید فسفریک را بررسی کنیم و با خواص و ویژگی‌های هرکدام از آن‌ها آشنا شویم.
این اطلاعات به ما کمک می‌کنند که بتوانیم با شناخت و آگاهی بیشتر و خیال راحت‌تر محصولات حاوی این اسید را خریداری کنیم.
اسید فسفریک چیست؟
اسید فسفریک اسیدی 3 ظرفیتی است که به خاطر دامنه وسیع کاربردی که دارد، در حوزه تولید رتبه دوم را در سطح جهانی به دست آورده است. اسید فسفریک از اسید نیتریک، اسیدسولفوریک و اسید هیدرولیک ضعیف‌تر است و در مقابل قدرت بیشتری نسبت به اگزالیک اسید، بوریک اسید و اسید استیک دارد.
اسید فسفریک یکی از پرمصرف‌ترین مواد شیمیایی است که در حوزه‌های مختلفی مثل صنعت دارو، کشاورزی، مواد شوینده و خوراکی از آن استفاده می‌شود. همین موضوع باعث شده است که خیلی از صاحبان این کسب‌وکارها به دنبال منبعی برای فروش عمده اسید فسفریک باشند.
اسید فسفریک خوراکی چیست؟
برای اینکه بتوانیم به‌طور دقیق تفاوت اسید فسفریک خوراکی و صنعتی را بدانیم، باید اول هرکدام را به‌تنهایی بررسی کنیم. شکل خوراکی این اسید از ترکیب آب با P401 به دست می‌آید. از اسید فسفریک خوراکی برای افزایش ماندگاری مواد غذایی و به‌عنوان یک چاشنی برای طعم بهتر مواد غذایی استفاده می‌کنند. همچنین اضافه کردن اسید فسفریک به محصولاتی مثل مربا، کنسروها، پنیر، نوشابه‌های گازدار و … باعث تنظیم اسیدیته این خوراکی‌ها می‌شود و از فاسدشدن سریع آن‌ها جلوگیری می‌کند.
اسید فسفریک صنعتی چیست؟
اسید فسفریک صنعتی نسبت به اسید فسفریک خوراکی خلوص پایین‌تری دارد و بیشتر صنایع مربوط به تولید کودهای شیمیایی به دنبال تأمین‌کننده‌ای برای فروش عمده اسید فسفریک می‌گردند. از نظر فرآیند تولید هم باید بگوییم اسید فسفریک صنعتی از ترکیب اسیدسولفوریک و سنگ فسفات و به روش فرآیند مرطوب تولید به دست می‌آید.
تفاوت اسید فسفریک خوراکی و صنعتی از نظر قیمت
به‌طورکلی تفاوت اسید فسفریک خوراکی و صنعتی از نظر قیمت تفاوت زیادی نیست و در ضمن اسید فسفریک در دسته اسیدهای نسبتاً ارزان قرار می‌گیرد. با این حال به خاطر درصد خلوص و غلظت بیشتر اسید فسفریک خوراکی، قیمت آن از اسید فسفریک صنعتی بیشتر است. هرچند که اگر از شرکت‌های فروش عمده اسید فسفریک مثل پرسال خرید کنید، می‌توانید در هزینه‌های خود صرفه‌جویی چشم‌گیری داشته باشید.
تفاوت اسید فسفریک خوراکی و صنعتی از نظر کاربرد
تفاوت درصد خلوص و غلظت مهم‌ترین عامل در تفاوت اسید فسفریک خوراکی و صنعتی از نظر کاربرد است. از اسید فسفریک صنعتی بیشتر در حوزه کشاورزی و تولید کودهای شیمیایی استفاده می‌شود. کودهای حاوی اسید فسفریک صنعتی با افزایش حاصل‌خیزی خاک منجر به تولید محصولاتی با کیفیت بالاتر می‌شوند. سایر صنایعی که از اسید فسفریک صنعتی در تولید محصولاتشان استفاده می‌کنند عبارت‌اند از:
- صنایع تولید مواد شوینده: اضافه کردن اسید فسفریک صنعتی به مواد شوینده باعث می‌شود که این مواد بهتر با آب حل شوند و اجازه نمی‌دهند که سختی آب مانع اثربخشی مواد شوینده شود. جالب است بدانید که همین سختی آب که به خاطر وجود مواد معدنی است، مانع کف کردن مواد شوینده می‌شود.
- صنعت تولید پارچه
- صنعت تولید ظروف تفلون و نسوز
همان‌طور که در بخش‌های قبل گفتم از اسید فسفریک خوراکی برای دلپذیر کردن طعم مواد غذایی و افزایش ماندگاری استفاده می‌شود. از معروف‌ترین محصولات خوراکی که در آن‌ها از اسید فسفریک استفاده می‌شود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- انواع مربا و ژله
- نوشابه‌های گازدار
- انواع پنیر
- کنسروها
- خوراک دام
اسید فسفریک خوراکی در صنعت دارو هم کاربرد زیادی دارد و در تولید داروهای ضد تهوع با درصد بالای قند از آن‌ها استفاده می‌شود. با این تفاسیر افراد مبتلا به دیابت باید حتماً موقع خوردن این داروها با پزشک خود مشورت کنند. همچنین از اسید فسفریک خوراکی به‌عنوان کاتالیزگر در تولید آسپرین هم استفاده می‌شود. این را هم بگوییم که به‌احتمال‌زیاد اگر همین‌الان بروید و ترکیبات خمیردندانتان را بخوانید، نام اسید فسفریک را خواهید دید. دلیل این موضوع هم خاصیت این اسید در افزایش میزان تمیزکنندگی خمیردندان و از بین بردن آلودگی‌های سطح دندان است.
تفاوت اسید فسفریک خوراکی و صنعی از نظر فیزیکی
خب برسیم به تفاوت‌های ظاهری اسید فسفریک خوراکی و صنعتی، به‌طورکلی اسید فسفریک خوراکی مایعی متراکم، شفاف، بدون رنگ، بدون بو اما با طعمی غلیظ و تند است. در مقابل اسید فسفریک صنعتی به رنگ سبز تیره است.
تفاوت اسید فسفریک خوراکی و صنعتی از لحاظ خواص شیمیایی
یکی دیگر از دلایلی که باعث تفاوت اسید فسفریک خوراکی و صنعتی می‌شود، خواص شیمیایی آن‌هاست که به درصد خلوصشان برمی‌گردد. درصد خلوص درواقع میزان گرم ماده خالص در 100 گرم ماده ناخالص است. درصد خلوص اسید فسفریک خوراکی از اسید فسفریک صنعتی بیشتر است و اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم درصد خلوص و غلظت اسید فسفریک خوراکی حدود 85 درصد و اسید فسفریک صنعتی حدود 54 درصد است. این تفاوت در غلظت باعث افزایش خاصیت خورندگی اسید فسفریک خوراکی می‌شود.
از خواص شیمیایی مشترک اسید فسفریک خوراکی و صنعتی هم می‌توان به خاصیت آزادسازی هیدروژن در واکنش با فلزات، انحلال‌پذیری در آب و عدم قابلیت اشتعال اشاره کرد.
مهم‌ترین نکات در تفاوت اسید فسفریک خوراکی و صنعتی
اگر فرصت کمی داشتید و نرسیدید همه بخش‌های این مقاله را بخوانید، در این قسمت می‌توانید به‌طور خلاصه و فهرست‌وار مهم‌ترین موارد تفاوت اسید فسفریک خوراکی و صنعتی را ببینید:
- اسید فسفریک خوراکی بدون رنگ و اسید فسفریک صنعتی سبز تیره است.
- اسید فسفریک‌ها در همه جهان جزو اسیدهای ارزان هستند، ولی قیمت اسید فسفریک خوراکی به خاطر درصد خلوص بالاتر از اسید فسفریک صنعتی بیشتر است.
- از اسید فسفریک خوراکی برای افزایش ماندگاری، جلوگیری از فاسدشدن سریع و خوشایند کردن طعم مواد غذایی استفاده می‌شود. در فهرست مواد تشکیل‌دهنده محصولاتی مثل نوشابه‌های گازدار، پنیرها، کنسروها و مرباها می‌توانید نام اسید فسفریک خوراکی را پیدا کنید.
- از اسید فسفریک خوراکی در تولید آسپرین، داروهای ضد تهوع با قند بالا، خمیردندان و خوراک دام هم استفاده می‌شود.
- بیشترین کاربرد اسید فسفریک صنعتی در صنعت کشاورزی، تولید مواد شوینده و تولید پارچه است.
- استفاده درست از اسید فسفریک خوراکی در مواد غذایی مجاز است.
- اگر با اسید فسفریک صنعتی در تماس هستید، مراقب باشید وارد چشمتان نشود.
