اگرچه چوب کلاسیک‌ترین، اصیل‌ترین و جذاب‌ترین متریال برای مقاصد ساختمانی، دکوراتیو و تزییناتی است اما به‌هرحال می‌تواند پوسیده شود، ترک بخورد، آفات را جذب کند یا کپک بزند، به همین علت چوب پلاست یا پلی وود به عنوان جایگزین چوب واقعی معرفی شد. چوب پلاست محصولی پلیمری است که از نظر ظاهری به چوب طبیعی شباهت دارد اما عملا از مواد پلاستیکی مخصوص ساخته می‌شود. برای رسیدن به پاسخ این سؤال که؛ آیا پلای وود پلیمری جایگزین پلای وود است یا خیر؟ ابتدا باید با ویژگی‌ها و حوزه کاربرد هر یک از این چوب‌ها آشنا شوید پس توصیه می‌کنیم مطالعه این مقاله از «پرسال» را از دست ندهید.
نحوه ساخت چوب پلای وود
پلای وود یا تخته چندلا یک نوع چوب بی‌نظیر با کاربردهای عملی گوناگون، در انواع پروژه‌های داخلی، خارجی و سازه‌ای است. از پلای وود برای قالب‌بندی و پانل‌سازی ساختمان‌ها تا ساخت وسایل تزیینی و حتی وسایل نظامی و دریایی مختلف نیز استفاده می‌کنند. حال سؤال اصلی اینجاست که؛ پلای وود چیست و چگونه ساخته می‌شود؟ پلای وود محصولی ساخته شده از لایه‌های نازک چوب است که به صورت مورب با درجات قائم و مخالف هم، روی یکدیگر قرار می‌گیرند و به کمک چسب‌های مخصوص و تخت فشار بالا به هم می‌چسبند تا در نهایت چوبی مقاوم و صاف با ضخامت‌های مختلف (بسته به تعداد لایه‌ها) تولید شود، به همین علت به آن تخته چندلا یا پلای وود می‌گویند.
تخته چندلا از حداقل سه لایه چوب ساخته شده‌است که با استفاده از چسب در کنار هم قرار می‌گیرند. در صورت استفاده از پنج لایه یا بیشتر، لایه‌های داخلی اضافی به عنوان نوارهای عرضی در نظر گرفته می‌شوند. نحوه تولید تخته چندلا بستگی به مواد اولیه مورد استفاده در ساخت آن دارد. این چوب دارای دو طرف؛ پشت و رو است که قسمت پشت آن از دید پنهان است، در حالیکه سطح روی آن همان قسمتی است که قابل مشاهده است، لایه وسط نیز به عنوان هسته پلای وود نامیده می‌شود. پلای وود را می‌توان از انواع چوب‌های نرم یا چوب‌های سخت و یا ترکیبی از هر دو آن‌ها تهیه کرد. برخی از چوب‌های نرمی که برای ساخت تخته چندلا استفاده می‌شوند عبارتند از: سدر، کاج، چوب سرخ و صنوبر که رایج‌ترین آن‌ها صنوبر داگلاس است. تخته چندلای تولید شده از چوب‌های سخت نیز عموما محصول درختانی چون: بلوط، چوب ماهون، تکه، افرا و … است.
همانطور که گفتیم، تولیدکنندگان از چسب‌های مختلف برای بهم چسباندن لایه‌های نازک پلای وود استفاده می‌کنند که نوع آن‌ها به حوزه کاربرد این چوب بستگی دارد، به عنوان مثال چسب رزین فنل فرمالدئید بهترین گزینه برای ضد آب‌سازی پلای وودهایی است که برای نمای بیرونی و صنایع دریایی انتخاب می‌شوند. این چسب بسیار قوی بوده و در برابر هر گونه آسیب ناشی از رطوبت مقاوم است اما اگر قرار است از پلای وود برای ساخت مبلمان و دکوراسیون داخلی استفاده شود، چسب رزین اوره فرمالدئید گزینه بهتری است.
جالب است بدانید که بنا به نوع پروژه، از مواد دیگری نیز برای ساخت تخته چندلا استفاده می‌کنند، به عنوان مثال برخی از پروژه‌ها مستلزم این هستند که یک لایه فلز، پلاستیک، کاغذ یا پارچه به پشت یا روی تخته چندلا چسبانده شود. این روکش‌ها به مقاومت بیشتر ورق پلای وود در برابر رطوبت کمک می‌کنند. به این نوع تخته چندلا، پلای وود روکش‌دار گفته می‌شود و بیشتر در صنایع حمل‌ونقل، کشاورزی و ساخت‌وساز مورد استفاده قرار می‌گیرد. به‌طورکلی تخته چندلا را می‌توان با انواع مختلفی از مواد شیمیایی ترکیب نمود تا قابلیت‌های فیزیکی آن در برابر آتش، پوسیدگی و … ارتقا پیدا کند.
ویژگی‌های چوب پلای وود: مزایا و معایب
ورق‌های پلای وود بسته به نوع کاربردشان در اشکال متفاوتی ساخته می‌شوند، مثلا اگر قرار است از تخته چندلا برای مقاصد ساختمانی استفاده شود، آن را به صورت ورق‌های بزرگ مسطح با ابعاد گوناگون می‌سازند اما اگر قرار باشد در ساخت هواپیما یا قایق استفاده شود، به شکل منحنی تولید می‌شود. نحوه چینش ورق‌های پلای وود و نوع چسب مورد استفاده در ساخت آن، باعث شده تا این متریال در برابر فشار و ضربه بسیار مقاوم‌تر از ام‌دی‌اف و نئوپان عمل کند. از آنجاییکه برای ساخت پلای وود از تعداد چوب کمتری استفاده می‌شود می‌توان گفت که این محصول کاربردی، با محیط زیست سازگار است.
یکی از ویژگی‌های قابل توجه پلای وود، قدرت عایق بودن آن در برابر گرما و سرما است که این قابلیت ریشه در نوع قرارگیری لایه‌های این چوب روی هم دارد. پلای وود نیز مانند چوب روسی دارای ابعاد گوناگون است، به خصوص که می‌توان آن را به صورت تخته‌های بزرگ نیز تولید کرد، به همین علت با خرید چوب پلای وود می‌توان سطح بیشتری از پروژه را پوشش و هزینه‌های نهایی را کاهش داد. همچنین در صورتیکه برای تولید پلای وود از چسب و رزین‌های ضد آب استفاده کنند قابلیت ضد رطوبتی این چوب دوچندان می‌شود. پلای وود در برابر تغییرات دمایی نیز مقاوم است و پایداری ابعادی خود را حفظ می‌کند.
وزن پلای وود نسبت به سایر چوب‌هایی (با ابعاد یکسان) مانند چوب راش، بسیار سبک‌‌تر است که این ویژگی باعث شده تا کار با آن راحت و سرعت نصب نیز بیشتر شود. برای برش چوب پلای وود علاوه بر ابزارهای معمول نجاری می‌توان از دستگاه‌های سی‌ان‌سی پیشرفته هم استفاده کرد. ظاهر تخته چندلا، بسیار زیبا و شکیل است، به خصوص اگر از انواع روکش‌های جذاب نیز برای افزایش جلوه‌های بصری آن استفاده کنند. پلای وود قابلیت چکش‌خواری و رنگ‌پذیری بالایی دارد و کمتر پیش می‌آید که دچار ترک و تاب‌خوردگی شود.
در کنار مزایای پلای وود باید به برخی از معایب آن نیز اشاره کنیم. برخلاف ادعای بعضی از فروشندگان پلای وود به خودی خود ضدآب نیست، بلکه اگر در تولید آن از چسب‌های ضد رطوبت استفاده شده‌باشد، این قابلیت به آن اضافه می‌شود. در ضمن نباید از این واقعیت غافل شد که پلای وود یک نوع چوب واقعی است، بنابراین در برابر نفوذ حشرات چوب‌خوار آسیب‌پذیر است. در سال‌های اخیر انواع نمونه‌های پلای وود وارداتی از کشورهای مختلف مثل: هند، مالزی، چین، روسیه و … به کشور وارد می‌شود که ما (شرکت بازرگانی پرسال) نیز به عنوان تامین کننده برتر چوب در ایران بهترین انواع پلای وود را با درجه کیفی ممتاز و قیمت رقابتی موجود کرده‌ایم. به این ترتیب برای خرید پلای وود تنها کافی است از طریق راه‌های ارتباطی موجود با کارشناسان فروش پرسال در تماس باشید.
انواع چوب پلای وود
پلای وودهای موجود در بازار براساس نحوه تولید و نوع کاربردشان به انواع: پلای وود نرم، پلای وود سخت، پلای وود منعطف، پلای وود دکوراتیو، پلای وود هواپیما، پلای وود ضد آتش، پلای وود ساختمانی، پلای وود دریایی، پلای وود فضای داخلی و پلای وود فضای خارجی دسته‌بندی می‌شوند. تخته چندلا با چوب نرم جزو رایج‌ترین پلای وودهای موجود در بازار است که عموما مصارف ساختمانی دارد. از پلای وود چوب سخت نیز بیشتر برای طراحی دکوراسیون داخلی و ساخت کفپوش استفاده می‌کنند. پلای ووود مورد استفاده در صنعت دریانوردی نیز به دلیل داشتن چسب آب‌گریز پلی ارتان، به شدت در برابر نفوذ رطوبت و آب مقاوم است.
نحوه ساخت پلی وود یا چوب پلاست
پلای وود چوبی و پلای وود پلیمری دو محصول کاملا متفاوت هستند که گاهی اوقات خریداران این دو را با هم اشتباه می‌گیرند. برخلاف تخته چندلا که یک محصول سلولزی مهندسی شده‌است، پلی وود عمدتا از ترکیب آرد چوب با مواد ترموپلاستیکی مختلف مانند پلی پروپیلن و پلی اتیلن یا HDEP ساخته می‌شود. پلی اتیلن که یک پلیمر ترموپلاستیک ساخته شده از نفت است چگالی بالایی دارد و به عنوان یکی از متنوع‌ترین و پرمصرف‌ترین پلاستیک‌های تزریقی شناخته می‌شود. چوب مورد استفاده برای ساخت پلی وود معمولا شامل: الیاف تفاله، پوسته بادام زمینی، بامبو، کاه و غیره است. تولیدکنندگان به فراخور کاربرد پلی وود از انواع مواد پلیمری، چوب و خرده چوب و افزودنی‌های مختلف برای تولید چوب پلاست استفاده می‌کنند. فرآیند ساخت چوب پلاست از نظر زمانی کوتاه‌تر از یک چوب واقعی است اما نیاز به دانش کافی و صرف هزینه‌های تولید بیشتر نسبت به چوب‌های طبیعی دارد.
ویژگی‌های پلای وود پلیمری: مزایا و معایب
از آنجاییکه پلی وود یک چوب فرآوری شده با پلاستیک است طبیعتا نقاط ضعف چوب‌های معمولی را ندارد، بنابراین می‌توان ادعا کرد که پلای وود پلیمری در برابر نفوذ آفات و حشرات کاملا مقاوم است. الوار پلی وود مانند سایر چوب‌های موجود پوسیده نمی‌شود و مقاومت بالایی در برابر نفوذ آب و رطوبت دارد. بدیهی است که پلای وود دچار ترک تا تاب‌خوردگی ناشی از رطوبت نیز نمی‌شود، به همین دلیل بهترین گزینه برای استفاده در مناطقی است که بیش از سایر نقاط کشور در معرض بارش باران و برف و حتی وزش باد شدید هستند. حتی اسپری نمک یا روغن نیز بر این چوب مصنوعی تأثیر نمی‌گذارد و در برابر بسیاری از میکروب‌ها و حلال‌های شیمیایی مختلف مقاوم است.
باتوجه به اینکه در مراحل تولید پلی وود پلیمری، رنگ در سراسر قالب تزریق می‌شود این محصول از پایداری رنگی بالایی نیز برخورداراست. البته رنگ خود ترموپلاستیک‌هایی مثل HDPE نسبتا مات است اما می‌توان برای جذابیت بیشتر محصول آن‌ها را با رنگ‌های زنده و طبیعی ترکیب کرد. البته در فرآیند تولید، تثبیت کننده‌های UV هم به مواد تزریق می‌شوند تا رنگ‌ها در برابر عوامل جوی و محیطی ماندگاری بیشتری داشته و محو نشوند. اگرچه پلای وود پلیمری عموما خودرنگ است اما قابلیت رنگ‌پذیری نیز دارد و شما می‌توانید متناسب با نیازهای پروژه خود آن را مجددا رنگ‌آمیزی کنید.
الوارهای پلی وود را می‌توان به هر شکلی که متناسب با نیاز مصرف‌کنندگان است قالب‌گیری و تولید کرد. محصولات ساخته شده با پلی وود به سختی نیاز به تعمیر و نگهداری دارند و تمیز کردن آن‌ها بسیار آسان است. همچنین این چوب مصنوعی فاقد هرگونه مواد سمی و مضر برای انسان است. قابلیت بازیافت پلای وود پلیمری از دیگر ویژگی‌های مهم این چوب مهندسی شده‌است زیرا ۹۰ درصد پلی وود از مواد اولیه بازیافتی مثل: بطری‌های شامپو، پارچ‌های شیر، ظروف مواد شوینده و بطری‌های پاک‌کننده تهیه می‌شود. به این ترتیب شما محصولی کاملا شبیه به چوب اما بدون نیاز به قطع درختان جنگی را در اختیار دارید.
پلی وود نیز مانند چوب‌های واقعی قابلیت ابزارخوری خوبی دارد. این چوب مصنوعی ضد ضربه است، به همین علت می‌توانید سالیان سال از آن استفاده کنید اما در کنار مزایای بی‌شمار پلای وود پلیمری باید به این واقعیت مهم اعتراف کرد که در نهایت، پلی وود حس و حال یک چوب طبیعی را به مخاطب منتقل نمی‌کند. از سوی دیگر برای نصب پلی وود نیاز به زیرسازی‌های لازم توسط افراد متخصص است، بنابراین نمی‌توانید مانند چوب ترمووود یا سایر چوب‌های طبیعی، خودتان برای نصب آن دست بکار شوید. قیمت بالای چوب پلاست در مقایسه با چوب‌های طبیعی، دیگر نقطه ضعف این محصول است. همچنین علی‌رغم ادعای تولیدکنندگان، رنگ چوب‌های پلی وود در برابر نور مستقیم آفتاب ظرف مدت نسبتا کوتاهی تغییر می‌کند.
بیشتر بخوانیم! راهنمای 0 تا 100 رنگ کاری انواع چوب
جمع بندی
اکنون که با ویژگی‌های هر دو محصول پلای وود و پلای وود پلیمری آشنا شدید وقت آن است که به سؤال مطرح شده در ابتدای مطلب پاسخ دقیق‌تری بدهیم. بدین منظور در جواب اینکه؛ آیا پلای وود پلیمری جایگزین خوبی برای پلای وود است؟ باید بگوییم «خیر». اگرچه پلی وود ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد اما در عمل ثابت شده که این چوب مصنوعی به مرور زمان دچار ترک طولی، تغییر حالت و حتی از هم پاشیدگی می‌شود، بنابراین نه تنها از نظر بصری حس اصیل یک چوب طبیعی را منتقل نمی‌کند، بلکه فاقد ویژگی‌های لازم نسبت به چوب‌هایی مثل چوب حرارت دیده ترمووود است.
