راهنمای جامع نصب پنلهای خورشیدی: از انتخاب تا اجرا
پنلهای خورشیدی بهترین ابزار برای تولید برق مستقل از شبکه شهری هستند. این پنل‌ها می‌توانند انرژی خورشید را به انرژی الکتریکی تبدیل کنند. استفاده از پنلهای خورشیدی در بلندمدت، منجر به تولید انرژی برق رایگان می‌شود. نصب پنلهای خورشیدی یک فرآیند چند مرحله‌ای است که نیاز به برنامه‌ریزی دقیق، انتخاب تجهیزات مناسب و اجرای حرفه‌ای دارد. برای آشنایی با این فرآیند مطالعه این راهنمای جامع از «پرسال» را از دست ندهید.
نکات مهم پیش از نصب پنل خورشیدی
قبل از هرگونه اقدام برای خرید یا نصب پنل خورشیدی ابتدا باید ارزیابی دقیقی از نیازها و امکانات فضای مدنظر داشته‌باشید. شما باید با محاسبه برق مصرفی‌تان برآورد کنید که آیا نصب پنل خورشیدی برای‌تان توجیه اقتصادی دارد یا خیر. اگر نصب پنل خورشیدی برای شما توجیه اقتصادی دارد، می‌توانید به سراغ مراحل بعدی بروید. این مراحل شامل انتخاب نوع پنل خورشیدی، طراحی سیستم، نصب و راه‌اندازی آن است. برآورد مصرف انرژی الکتریکی در یک بازه زمانی طولانی مدت، به شما کمک می‌کند تا ارزیابی دقیقی از میزان برق مصرفی خود داشته‌باشید. با در نظر گرفتن این الگو می‌توانید تعداد و نوع پنلهای خورشیدی مورد نیازتان را تعیین کنید.
بررسی پتانسیل نور خورشید منطقه نیز فاکتور مهمی است که باید به آن دقت کنید. طبیعتا، پنل سولارهای نصب شده در مناطق با تابش خورشیدی بیشتر، بازدهی بالاتری دارند. پنلهای خورشیدی روی سقف بام، زمین مسطح و یا حیاط، قابل اجرا هستند. بنابراین، قبل از خرید این پنل‌ها حتما باید موقعیت مکانی نصب پنل خورشیدی را بررسی نمایید و اطمینان حاصل کنید که فضای کافی برای نصب پنل‌ها وجود دارد. مکان نصب پنل خورشیدی باید استحکام و مقاومت کافی داشته‌باشد. شیب ساختمان یا زمین هم باید حدود ۱۰ تا ۶۰ درجه باشد. مکان نصب پنل‌ها باید عاری از سایه‌های دائمی مانند درختان یا ساختمان‌های بلند باشد.
هنگام خرید پنل خورشیدی توجه به نوع سیستم این پنل‌ها الزامی است. پنلهای موجود در بازار عموما از نوع مستقل از شبکه ff-Grid، متصل به شبکه (On-Grid) یا هیبریدی هستند که هر کدام کارآیی، مزایا و معایب منحصربه‌خود را دارند. پنلهای خورشیدی مستقل از شبکه معمولا گران‌تر هستند، زیرا به باتری‌های ذخیره‌ساز نیاز دارند تا انرژی اضافی را ذخیره کنند. این باتری‌ها هزینه اضافی دارند و سیستم را پیچیده‌تر می‌کنند. البته، هزینه سیستم خورشیدی بر اساس نیازهای خاص، محل نصب و نوع تجهیزات انتخابی متفاوت است. اما نوع سیستم خورشیدی می‌تواند هزینه‌های نصب را تحت‌تأثیر قرار دهد. بنابراین، برای مدیریت هزینه‌ها بهتر است سیستم متناسب با نیازتان را انتخاب کنید.
آیا نصب پنل خورشیدی در ایران نیاز به مجوز دارد؟
برای نصب پنل خورشیدی باید از سازمان‌های مربوطه مجوز قانونی دریافت نمایید. فرآیند اخذ مجوز بسته به نوع پروژه خانگی یا صنعتی متفاوت است. اگر قصد نصب و راه‌اندازی پنلهای خورشیدی صنعتی را دارید، برای دریافت پروانه احداث باید از طریق سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی (ساتبا) اقدام نمایید. علاوه‌بر مجوز ساتبا، دریافت مجوز از سازمان محیط زیست و تأیید مالکیت زمین نیز ضروری است. برای راه‌اندازی پنلهای خورشیدی خانگی نیز باید از شرکت برق منطقه مجوزهای لازم را کسب نمایید.
مراحل راه‌اندازی و نصب پنل خورشیدی
نصب و راه‌اندازی پنل خورشیدی یک کار کاملا تخصصی است و نیاز به مهارت کافی، ابزارآلات حرفه‌ای و اشراف کامل به نکات ایمنی دارد. بنابراین، توصیه می‌شود برای اجرای اینکار به متخصصین مربوطه مراجعه نموده و یا درخواست خود را در سامانه اینترنتی اداره برق (حداکثر 200 کیلووات) ثبت نمایید. سقف ساختمان بهترین مکان برای نصب پنل خورشیدی است. فرآیند نصب پنل خورشیدی روی سقف بام، طبق مراحل زیر انجام می‌شود:
۱.نصب داربست
یکی از نکات ایمنی مهم هنگام نصب پنل خورشیدی، اجرای داربست است. نصب داربست نه تنها دسترسی به نقاط مختلف سقف، به ویژه سقف‌های شیبدار یا بزرگ را آسان‌تر می‌کند، بلکه به کارگران اجازه می‌دهد تا در ارتفاع با امنیت بیشتری کار کنند.
۲.علامت‌گذاری محل نصب
محکم‌ترین قسمت سقف باید به مکان نصب پنل خورشیدی اختصاص داده شود. برای تسریع در روند کار و کاهش نرخ خطا بهتر است که محل نصب و نقطه اتصال ریل‌ها را با دقت علامت‌گذاری کنید. علامت‌گذاری محل نصب، کمک می‌کند تا برنامه‌ریزی و سازماندهی کار نصب، به صورت سیستماتیک و منظم انجام شود.
۳.نصب اتصالات و ریل‌ها
ریل‌ها و اتصالات اجزایی هستند که پنل خورشیدی روی آن‌ها قرار می‌گیرد. در واقع، ریل‌ها نقطه اتصال اصلی پنلهای خورشیدی روی زمین یا سقف هستند. این ریل‌ها نه تنها امکان تنظیم زاویه پنل‌ها را فراهم می‌کنند تا حداکثر نور خورشید دریافت شود، بلکه به پایداری بیشتر پنل در برابر عوامل جوی مختلف مثل باد و طوفان نیز کمک می‌کنند. بنابراین، حتما باید مطمئن شد که تمامی ریل‌ها در جای درست نصب شوند و پیچ و مهره‌های آن‌ها کاملا سفت و محکم شده‌باشند. برای اطمینان بیشتر می‌توانید طبق راهنمای پنل خورشیدی عمل کنید.
۴.نصب پنل خورشیدی
پس از اینکه از اتصال ایمن ریل‌ها و پیچ‌ومهره‌ها اطمینان حاصل شد، می‌توان پنل را روی ریل‌ها نصب کرد. جابه‌جایی و انتقال پنل خورشیدی باید با احتیاط و در کمال دقت انجام شود، زیرا اجزای این پنل‌ها بسیار حساس و آسیب‌پذیر هستند. جهت و زاویه پنل‌ها باید به‌گونه‌ای باشد که حداکثر نور خورشید را دریافت کنند.
۵.سیم‌کشی
سیم‌کشی جزو مراحل مهم نصب پنلهای خورشیدی است که باید مطابق با استانداردهای الکتریکی و رعایت نکات فنی و ایمنی لازم انجام شود. در غیر اینصورت، پنل خورشیدی کار نخواهد کرد. در این مرحله، داشتن برنامه‌ریزی و طراحی صحیح نوع مدار، توجه به مسیر سیم‌کشی و چگونگی چیدمان پنل‌ها الزامی است. توصیه می‌شود از سیم‌های PV با مقطع مناسب استفاده کنید تا توانایی انتقال جریان مورد نیاز را داشته‌باشند. همچنین، برای اتصال آسان و ایمن پنل‌ها به یکدیگر، به کانکتور نیاز دارید. به کمک کانکتورها، به ویژه کانکتورهای MC4 که با انواع سیستم‌های خورشیدی سازگاری دارند، می‌توانید کیفیت اتصال‌ها را بهبود ببخشید.
۶.نصب اینورتر خورشیدی
اینورتر یکی از اجزای مهم پنلهای خورشیدی است. این وسیله جریان مستقیم (DC) تولید شده توسط پنل‌ها را به جریان متناوب (AC) تبدیل می‌کند. به‌این‌ترتیب، برق با ولتاژ استاندارد برای مصارف خانگی و صنعتی تأمین می‌شود. هر سیستم خورشیدی به یک اینورتر خورشیدی نیاز دارد. اینورترها ابعاد متفاوتی دارند که باید متناسب با نوع سیستم خورشیدی کاربر انتخاب شوند. بهطورمثال، اینورتر مرکزی مناسب سیستم‌های خورشیدی بزرگ، اینورتر رشته‌ای مناسب سیستم‌های خورشیدی متوسط و میکرو اینورتر خورشیدی مناسب سیستم‌های کوچک و سایه‌دار است.
بعد از خرید اینورتر و طی مراحل قبلی، اکنون باید اینورتر را به پنل خورشیدی متصل نمایید. البته، قبل از انجام اینکار مطمئن شوید که منبع تغذیه اصلی خاموش است تا از خطر برق گرفتگی جلوگیری شود. اینورتر باید در محیطی خشک با تهویه مناسب، بدور از نور مستقیم خورشید و جایی نزدیک به پنل خورشیدی قرار داده شود. سیم‌های پنل را مطابق با راهنمای پنل و استانداردهای لازم به پایانه‌های اینورتر متصل کنید. سپس خروجی AC اینورتر را به تابلوی برق خانه یا مدار مشخص شده وصل نمایید. دقت کنید که حتما باید یک سیم اتصال به زمین از اینورتر به نقطه اتصال زمین مناسب وصل شود. در این مرحله می‌توانید با رعایت نکات ایمنی، کلید اینورتر را روشن نموده و تنظیمات بعدی را انجام دهید.
۷.نصب باتری خورشیدی
همه سیستم‌های خورشیدی به باتری نیاز ندارند، بلکه باتری خورشیدی مناسب آن دسته از کاربرانی است که می‌خواهند بعد از غروب آفتاب یا در مواقع قطع برق نیز از انرژی خورشیدی پنل خود بهره‌مند شوند. استفاده از باتری تنها در سیستم‌های خورشیدی به ویژه در سیستم‌های مستقل از شبکه ضروری است، اما در سیستم‌های متصل به شبکه که برق اضافی به شبکه منتقل می‌شود، استفاده از باتری خورشیدی اختیاری است. در بازار باتری‌های خورشیدی مختلفی مثل: باتری‌های لیتیوم_یونی، باتری‌های سرب_اسیدی، باتری‌های نیکول_کادیومی، باتری‌های لوله‌ای و باتری‌های جریانی وجود دارند.
بیشتر بخوانیم! تحول انرژی تجدیدپذیر در قرن 21
انتخاب بهترین باتری خورشیدی به نیازهای خاص و سطح بودجه کاربر بستگی دارد. بهطورمثال، باتری‌های سرب_اسیدی خشک بهترین گزینه برای کاربردهای صنعتی با میزان ذخیره انرژی بیشتر در طولانی مدت هستند. اما اگر قیمت باتری مهم است می‌توان به سراغ باتری‌های سرب-اسیدی خشک مانند AGM رفت. این باتری‌ها نه تنها نیاز به نگهداری کمتری دارند، بلکه معمولا قیمت‌شان نیز اقتصادی‌تر است.
علاوه‌بر خرید باتری خورشیدی، کنترل کننده شارژ ولتاژ نیز مورد نیاز است. این کنترل کننده‌ها از آسیب به باتری بر اثر شارژ بیش از حد جلوگیری می‌کنند. با در اختیار داشتن کنترل کننده شارژ می‌توانید باتری را به شارژ کنترلر وصل کنید. پس از اتصال، چراغ‌های کنترلر روشن می‌شود و ولتاژ سیستم به نمایش در می‌آید. اکنون باید پنل را نیز به شارژ کنترلر متصل نمایید. در صورت استفاده از چند پنل، از کانتکتور MC4 استفاده کنید. برای ذخیره برق باید اینورتر را نیز به باتری متصل کنید.
۸. راه‌اندازی و تست سیستم
پس از اینکه مراحل نصب اجزای پنل خورشیدی و اتصالات آن به درستی انجام شد، می‌توان سیستم خورشیدی را راه‌اندازی کرد. در همین حال باید عملکرد پنل خورشیدی را از طریق صفحه نمایش اینورتر تست نموده و بر تولید و مصرف برق نظارت دقیق داشت. توجه داشته‌باشید که پنل‌ها باید به طور منظم مثلا هر ۶ ماه یک بار تمیز شوند تا گردوغبار و آلودگی روی بازدهی آن‌ها تأثیر منفی نگذارد. همچنین، بررسی دوره‌ای اتصالات، کابل‌ها و تجهیزات نیز کمک می‌کند تا از عملکرد بهینه پنل خورشیدی اطمینان حاصل نمایید.
سخن آخر
برای داشتن یک سیستم خورشیدی کارآمد و پایدار باید مراحل نصب پنل خورشیدی را به درستی انجام دهید. ما در این مقاله تلاش کردیم تا فرآیند نصب و اجرای پنل خورشیدی را به زبانی ساده شرح دهیم. اگر در این مورد به اطلاعات بیشتری نیاز دارید می‌توانید از کارشناسان این مجموعه کمک بگیرید. ما در شرکت بازرگانی پرسال، امکان خرید مستقیم پنل خورشیدی، اینورتر و باتری خورشیدی با قیمت رقابتی و شرایط ویژه را برای کلیه خریداران عزیز فراهم نموده‌ایم. به‌این‌ترتیب، برای ثبت سفارش خرید تنها کافی است از طریق راه‌های ارتباطی موجود اقدام نمایید.
