چوب شفاف چیست؟
چوب شفاف! با تصویری که همه ما از چوب داریم شاید این اصطلاح عجیب‌ترین چیزی باشد که به گوش‌تان خورده‌است اما از آنجاییکه در عصر حاضر، دانش روز و تکنولوژی‌های پیشرفته تقریبا هر چیزی را برای بشر ممکن ساخته‌اند ساخت و عرضه «چوب شفاف» نیز دیگر چندان غریب نیست. چوب شفاف حاصل جداسازی محتوای لیگنین چوب و جایگزین کردن آن با مواد پلیمری شفاف است. این چوب منحصربهفرد خواص فیزیکی، مکانیکی و نوری جالبی دارد. چوب شفاف نه تنها به عنوان ماده‌ای تجدیدپذیر شناخته شده بلکه جنبه‌های اکولوژیکی جالب‌تری را نیز برای چوب ایجاد نموده‌است که نتیجه آن، سودآوری بیشتر و ایجاد جلوه‌های بصری خیره کننده‌تر در صنعت دکوراسیون، ساختمان سازی و غیره است.
در واقع لیگنین مهم‌ترین ماده در بافت چوب است که باعث می‌شود اکثر آن‌ها با تونالیته رنگ‌های کرم و قهوه‌ای به نظر بیایند، به همین دلیل در سال ۱۹۹۲ برای اولین بار دانشمندی آلمانی به نام زیگفرید فینگ با علم به این موضوع که عدم شفافیت چوب از ترکیب دو جزء اصلی آن یعنی سلولز و لیگنین ناشی می‌شود این مواد را از بافت چوب جدا ساخت که حدودا دو دهه بعد دو دانشمند سوئدی و مریلندی با تکمیل این ایده موفق شدند تا با استفاده از روش رنگ‌زدایی و تخلیه لیگنین و آب‌های موجود در بافت چوب، چوب شفاف را تولید کنند.
صفر تا صد مراحل ساخت چوب شفاف
خطر نابودی منابع طبیعی و لزوم صرفه جویی در مصرف انرژی، ساخت چوب شفاف را به یک اولویت زیست محیطی به منظور مقابله با بار فزاینده آلودگی محیطی و کاهش مصرف انرژی تبدیل کرده‌است. از این‌رو دانشمندان تلاش کرده‌اند تا با طی فرآیند ترکیبی زیر چوب‌های شفافی با کیفیت بالاتر و قابلیت‌های بیشتر را تولید کنند:
- انتخاب چوب: دانشمندان و متخصصان حوزه چوب با علم به این نکته که هر نوع چوب یا درختی خواص منحصربهفرد خود را دارد برای ساخت چوب شفاف از چوب‌هایی استفاده می‌کنند که خواص بصری مناسب و قابلیت نفوذ رزین و مواد شفاف کننده را داشته‌باشد. تنه درختان صنوبر، کاج، نارنج و سرو جزو بهترین گزینه‌ها برای انجام این کار هستند. این چوب‌ها باید خشک و بدون هرگونه عیوب باشند.
- تفکیک سازی: بافت طبیعی چوب دارای سه بخش اصلی لیگنین، همی سلولز و سلولز است. سلولز شامل رشته‌های ساختاری قوی است که به طور طبیعی شفاف هستند، لیگنین نیز نوعی چسب مات طبیعی است که الیاف سلولزی را در کنار هم نگه می‌دارد. برخلاف سلولز که ساختاری بلوری دارد لیگنین دارای رنگی تیره و حالتی چسبناک است که در مرحله تفکیک سازی این قسمت‌های مات و غیر ساختاری را با استفاده از مایع قلیایی سدیم هیدروکساید جدا می‌کنند تا آن را با اپوکسی شفاف جایگزین کنند. مرحله سفید سازی و جدا سازی لیگنین برای هر کنده بزرگ چوب حدود ۲۴ ساعت زمان می‌برد.
- برش‌زنی: چوب انتخاب شده برای تولید چوب شفاف باید به قطعات کوچک‌تر خراطی و برش زده شود، در نتیجه قطعات چوب را به وسیله دستگاه‌های صنعتی مخصوص به ابعاد دقیق و نازک برش زده و برای مراحل بعدی آماده می‌کنند.
- غلطک‌زنی: در این مرحله چوب‌هایی که برش خورده‌اند را با استفاده از غلطک‌های مخصوص صاف و یکدست می‌کنند. این عمل باعث حذف ناهمواری‌ها و خط‌وخش‌های آن می‌شود.
- اشباع چوب: یکی از مراحل اصلی در ساخت چوب شفاف، اشباع چوب با مواد شفاف کننده است. برای این کار، می‌توان از رزین‌های مصنوعی مانند رزین اپوکسی استفاده کرد. به این ترتیب قطعات چوبی را به طور کامل در رزین غوطه‌ور می‌کنند و اجازه می‌دهند رزین به داخل چوب نفوذ کند. در این حالت با نفوذ ماده شفاف کننده به لوله‌های متخلل سلولز رنگ آن شفاف شده و باعث شکل گیری ساختار نوری یکپارچه‌ای می‌شود که بسیار شبیه به فایبرگلاس است.
- تمام کردن: پس از اشباع چوب، نیاز است تا سطح چوب صاف و براق شود. این کار با استفاده از مواد تمام کننده مانند لاک و روغن انجام می‌شود. این مواد به سطح چوب ظاهری شفاف و براق می‌بخشند.
- خشک کردن: پس از گذر از مرحله تمام کردن، چوب باید به طور کامل خشک شود. این فرایند زمان‌بر است و ممکن است چند روز طول بکشد. خشک شدن کامل چوب ضروری است چرا که استحکام و پایداری آن را تضمین میکند.
با پیروی از مراحل فوق و با استفاده از تجهیزات و مواد مناسب، می‌توان چوب شفافی با خواص بصری و مقاومت مکانیکی بالا، وزنی سبک و مقاوم در برابر پوسیدگی و نفوذ حشرات تولید کرد. البته محققین و دانشمندان همچنان در حال تحقیق و پژوهش‌های بیشتر در این حوزه هستند تا بتوانند با اتکا به تخصص و تجربه کاری خود و به کمک تکنولوژی‌های پیشرفته چوب شفاف را با شیوه‌های نوین‌تر و درجه کیفی بالاتر به بازار عرضه کنند.
در حال حاضر آمریکای شمالی بزرگ‌ترین سهامدار بازار چوب شفاف در جهان است که پیش بینی می‌شود در سال‌های آتی با صادرات تکنولوژی ساخت چوب شفاف و تغییر رویکرد استفاده از این چوب به جای شیشه، پلاستیک و چوب‌های سنتی بازار این محصول گران‌بها بیش از پیش رونق یافته و شرایط مبادلات چوب شفاف با سایر کشورها نیز فراهم شود.
انواع چوب شفاف
این چوب نوظهور قادر است تا ده برابر استرس با فشار و ۴ برابر کشش بیشتر را در مقایسه با چوب‌های معمولی تحمل کند. چوب شفاف به دلیل داشتن خواص ویژه خود عایق مناسبی برای گرما بوده و دچار پوسیدگی نمی‌شود. از این چوب بی‌بدیل می‌توان برای ساخت صفحات خورشیدی، سقف‌های چوبی شفاف، پنل‌های دیواری، اشیای هنری، تراشه‌های چوبی کامپیوتر، شیشه اتومبیل و … استفاده کرد. چوب شفاف انواع گوناگونی به شرح زیر دارد:
- چوب شفاف مصنوعی: این نوع از چوب شفاف به وسیله فرآیندهای صنعتی و شیمیایی تولید می‌شود. این فرآیندها ممکن است شامل اشباع یا ترکیب چوب با رزین‌ها و مواد شیمیایی دیگر باشند که به شفافیت و استحکام بیشتر چوب کمک می‌کنند. چوب شفاف مصنوعی، معمولاً مقاومت بیشتری نسبت به چوب طبیعی دارد، بنابراین برای مصارفی که نیاز به استحکام و مقاومت زیادی دارند مناسب است.
- چوب شفاف طبیعی: در موارد نادری بعضی از انواع چوب، مانند چوب نای خودبه‌خود و به صورت طبیعی شفاف می‌شوند. این اتفاق ممکن است به دلیل ساختار داخلی یا خصوصیات فیزیکی خاص آن‌ها اتفاق بیفتد. این نوع از چوب که زیبایی و شفافیتی طبیعی دارد برای مصارفی که نیاز به متریالی با ظاهر زیبا و طبیعی دارند ایده‌آل است.
- چوب شفاف تراکمی: همانطور که از اسم این چوب پیدا است برای ساخت آن، چوب را تحت فشار قرار می‌دهند تا هوایی که بین رشته‌ها و میناهای آن قرار دارد حذف شود و فشردگی و شفافیت بیشتری در چوب به وجود آید. این فرآیند به دلیل افزایش چگالی و کاهش حفره‌های داخلی چوب، به شفافیت آن کمک میکند.
- چوب شفاف لمینه‌ای: برای تولید و ساخت چوب شفاف لمینه‌ای، لایه‌های نازکی از چوب را برش می‌دهند و سپس آن را با چسب شفاف به هم متصل می‌کنند تا شفافیت بیشتری در چوب حاصل شود. این روش معمولاً برای تولید پانل‌ها یا ورق‌های چوبی شفاف استفاده می‌شود.
کاربردهای چوب شفاف در صنایع مختلف
چوب شفاف به عنوان یک پدیده خلاقانه با جذابیت بصری بی‌بدیل و چشم‌نواز، توانسته‌است نظر فعالان این عرصه را به خود جلب نماید. این نوع از چوب با ویژگی‌های خاص خود، محصولاتی منحصربهفرد و زیبا را بوجود می‌آورد که در صنایع مختلف کاربرد دارند. یکی از اصلی‌ترین صنایعی که از چوب شفاف بهره می‌برد، صنعت ساخت‌وساز است. در این حوزه، چوب شفاف به عنوان جایگزینی مناسب برای شیشه، در ساخت پنجره‌ها و درب‌هایی مقاوم‌تر به کار می‌رود. این جایگزینی خلاقانه نه تنها زیبایی طبیعی چوب را حفظ میکند، بلکه به دلیل شفافیت بالا، اجازه می‌دهد تا نور خورشید به طور مستقیم به داخل فضا هدایت شود.
در طراحی داخلی نیز چوب شفاف به عنوان یک متریال زیبا و کاربردی می‌تواند به عنوان بخشی از میز، صندلی‌ها، لوسترها و جداول نوری مورد استفاده قرار گیرد و به فضای داخلی اماکن و ساختمان‌ها جلوه‌ای خاص و متفاوت ببخشد. صنایع هنری و دکوراتیو نیز از چوب شفاف به عنوان یک فرآورده خلاقانه استفاده می‌کنند. هنرمندان می‌توانند از این چوب برای تولید اشیاء هنری خاص مانند تابلوها، شمعدان‌ها و اشیاء تزئینی استفاده کرده و با بهره‌مندی از شفافیت این ماده، جلوه‌ای خاص به تولیدات خود بدهند.
جالب است بدانید که صنعت موسیقی نیز از چوب شفاف بی‌بهره نمانده‌است. این چوب‌ها می‌توانند به عنوان قطعاتی از سازهای موسیقی مانند گیتارها و پیانوها مورد استفاده قرار گیرند و به این ابزارهای موسیقی جلوه‌ای نوین و متفاوت از قبل ببخشند. به طور کلی چوب شفاف با ویژگی‌های خاص خود، در صنایع مختلف از جمله ساختمان سازی، طراحی داخلی، هنر و موسیقی به عنوان یک جایگزین متمایز و جذاب به کار می‌رود و به ایجاد محصولاتی بی‌نظیر کمک میکند.
قیمت چوب شفاف
قیمت چوب شفاف نیز مانند سایر چوب‌های موجود در بازار تحت تأثیر شاخص‌های مختلف نوسان پیدا کرده و همواره ثابت نیست. متغیرهای زیر تنها بخشی از مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر قیمت روز چوب شفاف هستند:
- نوع چوب: با توجه به اینکه برای ساخت چوب شفاف از چه نوع متریالی استفاده شده باشد قیمت آن می‌تواند متفاوت باشد.
- کیفیت: پروسه ساخت، میزان شفافیت و مواردی از این دست همگی می‌توانند بر کیفیت نهایی چوب شفاف اثر بگذارند.
- ابعاد: چوب‌های شفاف نیز مانند هر نوع چوب دیگری دارای ابعاد و سایزهای متفاوتی هستند که طول، عرض و قطر هر چوب بر قیمت آن تأثیر می‌گذارد.
- بازار محلی و جهانی: میزان عرضه و تقاضا در بازارهای داخلی و جهانی دو عامل مهم هستند که نوسانات قیمت چوب شفاف را رقم می‌زنند.
- نرخ ارز: از آنجاییکه کشور ما هنوز به دانش و فناوری لازم برای تولید این چوب دست نیافته‌است قاعدتا تنها راه تأمین آن واردات چوب شفاف از کشورهای تولید کننده این چوب نوظهور است، بنابراین بدیهی است که قیمت چوب شفاف در گرو نوسانات نرخ ارز و دلار نیز باشد.
خرید مطمئن چوب شفاف
در حال حاضر توزیع‌کنندگان مختلفی در بازار چوب و فرآورده‌های چوبی فعال هستند که موجودی چوب را از راه‌های گوناگون و با قیمت‌های متفاوت تأمین می‌کنند. توصیه ما به شما این است که برای خرید چوب و فرآورده‌های سلولزی به سراغ تامین‌کننده‌های معتبر بروید. پرسال به عنوان یکی از برترین واردکنندگان چوب و فرآورده‌های سلولزی در ایران سالهاست که به واسطه تخصص کارکنان خود و تجربه‌ای چند ساله در عرصه واردات این نوع محصولات توانسته‌است بهترین انواع چوب را به کشور وارد نموده و با قیمت رقابتی به دست مشتریان عزیز برساند. امید است که بستری امن و مناسب نیز برای واردات انواع چوب شفاف به ایران مهیا شود تا این هلدینگ بین المللی بتواند طبق روال قبل، نیازهای بازار داخلی به این چوب شکیل، جذاب و نوآورانه را با شرایطی ایده‌آل رفع نماید.
